Chữa bệnh tự kỷ bằng tế bào gốc là một phương pháp điều trị mới đầy tiềm năng cho chứng tự kỷ. Liệu pháp này sử dụng tế bào gốc, là những tế bào chưa biệt hóa có khả năng phát triển thành nhiều loại tế bào khác nhau, để sửa chữa hoặc thay thế các tế bào bị tổn thương trong não bộ.
Tế bào gốc là gì?
Tế bào gốc là loại tế bào có khả năng tự tái tạo và phát triển thành các tế bào mới với nhiều chức năng khác nhau trong cơ thể. Nhờ vào khả năng tự phân chia không giới hạn, tế bào gốc có thể thay thế cho các tế bào tổn thương hoặc mất mát do bệnh lý, đặc biệt là tế bào thần kinh. Do đó, tế bào gốc đã trở thành một lĩnh vực nghiên cứu quan trọng trong điều trị nhiều bệnh liên quan đến hệ thần kinh như bại não và rối loạn phổ tự kỷ.
Câu hỏi quan trọng là liệu có thể sử dụng tế bào gốc để điều trị tự kỷ không? Phương pháp ghép tế bào gốc hiện đang là một phương hướng triển vọng trong điều trị nhiều bệnh lý, trong đó có rối loạn phổ tự kỷ. Nghiên cứu và ứng dụng tế bào gốc cho việc này đang là một lĩnh vực đầy hứa hẹn và mở ra những triển vọng tích cực cho người bệnh.
Tự kỷ là gì?
Tự kỷ, hay còn gọi là rối loạn phổ tự kỷ, là một tập hợp các rối loạn phức tạp trong quá trình phát triển cấu trúc hoặc chức năng thần kinh ở não bộ và hệ thần kinh. Những người bị tự kỷ thường gặp khó khăn trong việc tiếp thu, duy trì, và áp dụng kỹ năng, cũng như xử lý thông tin cụ thể. Triệu chứng của tự kỷ bao gồm rối loạn chức năng chú ý, nhận thức, ghi nhớ, khả năng ngôn ngữ, xử lý thông tin, và tương tác xã hội.
Thống kê y tế cho thấy tỷ lệ mắc tự kỷ ở bé trai cao hơn gấp 4 lần so với bé gái. Khoảng 75% trẻ biểu hiện tự kỷ trước 3 tuổi, và triệu chứng có thể thay đổi đáng kể ở mỗi trường hợp. Nguyên nhân gây tự kỷ vẫn chưa được xác định chính xác, nhưng yếu tố di truyền được coi là nguy cơ tiềm ẩn. Các phương pháp điều trị đa dạng, bao gồm phân tích hành vi, liệu pháp ngôn ngữ, và sử dụng thuốc điều trị.
Hội chứng tự kỷ thường ảnh hưởng đến khả năng tương tác xã hội, giao tiếp, và hành vi của người bệnh. Các chương trình và phương pháp điều trị nhằm giảm thiểu ảnh hưởng này, nhưng hiệu quả có thể khác nhau tùy vào từng trường hợp.
Chữa bệnh bằng tế bào gốc là gì?
Liệu pháp tế bào gốc là một phương pháp mới sử dụng tế bào gốc để cải thiện chức năng não bộ của trẻ mắc tự kỷ. Phương pháp này đang trải qua thử nghiệm lâm sàng tại một số quốc gia. Ý tưởng xuất phát từ thành công của liệu pháp tế bào gốc trong điều trị bệnh bại não và rối loạn chuyển hóa, làm nảy sinh hy vọng về hiệu quả của nó đối với tự kỷ.
Nghiên cứu đầu tiên bắt đầu vào những năm 2012-2014, tập trung chủ yếu vào sử dụng tế bào đơn nhân từ máu dây rốn tự thân. Các nghiên cứu sau đó đã mở rộng việc sử dụng tế bào gốc từ nhiều nguồn khác như tế bào đơn nhân tủy xương và tế bào trung mô từ mô dây rốn.
Hiện nay, kết hợp liệu pháp này với các phương pháp giáo dục chuyên biệt được đánh giá cao vì mang lại hiệu quả và độ an toàn tốt.
Liệu pháp tế bào gốc điều trị tự kỷ như thế nào?
Liệu pháp tế bào gốc đang được nghiên cứu và triển khai trong điều trị tự kỷ. Nghiên cứu cho thấy rằng việc tiêm vào tĩnh mạch một số loại tế bào gốc có thể có lợi ích trong việc cải thiện sự điều hòa tổng thể của hệ thống miễn dịch và kết nối thần kinh trong não.
Phương pháp ghép tế bào gốc cho điều trị tự kỷ đã được thực hiện tại một số bệnh viện lớn ở Hoa Kỳ. Trong quá trình này, các thử nghiệm lâm sàng được tiến hành, sử dụng tế bào đơn nhân từ máu dây rốn, tủy xương hoặc tế bào gốc trung mô từ mô dây rốn. Tế bào sử dụng có thể là từ chính em bé bằng máu dây rốn đã được lưu trữ trước đó, hoặc từ người cùng huyết thống bằng tủy xương. Đối với tế bào gốc trung mô, có thể sử dụng nguồn tế bào từ người không cùng huyết thống.
Quá trình điều trị bằng tế bào gốc cho tự kỷ được thực hiện thông qua đường tiêm tĩnh mạch. Một nghiên cứu tiên tiến tại Duke vào năm 2014 đã thử nghiệm điều trị tự kỷ bằng máu dây rốn, và mặc dù không có nhóm đối chứng, nhưng kết quả công bố cho thấy những cải thiện đáng kể trong hành vi thích ứng.
Tỷ lệ thành công của phương pháp điều trị tự kỷ bằng tế bào gốc
Hiện nay, phương pháp chữa bệnh bằng tế bào gốc đang được đánh giá cao với mức độ thành công đáng kể. Các nghiên cứu y khoa trên khắp thế giới đã chỉ ra rằng đến 91% trẻ tự kỷ đã có sự cải thiện trong các khía cạnh lâm sàng sau khi áp dụng phương pháp này. Điều này bao gồm giảm hiếu động thái quá mức, kiểm soát hành vi hung hăng, cải thiện khả năng tập trung, kỹ năng giao tiếp xã hội và giao tiếp bằng mắt. Theo kết quả nghiên cứu, tỷ lệ trẻ tự kỷ gặp rối loạn tăng động giảm 50% và tỷ lệ mắc chứng rối loạn ngôn ngữ giảm 46% sau khi thực hiện liệu pháp cấy ghép tế bào gốc.
Để đạt hiệu quả tối ưu, việc kết hợp nhiều phương pháp là quan trọng. Ngoài cấy ghép tế bào gốc, các bác sĩ cũng khuyến khích sử dụng các phương pháp khác như can thiệp giáo dục chuyên biệt, sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, thay đổi môi trường sống để lành mạnh hơn, và xây dựng chế độ ăn cân đối. Đặc biệt, việc xét nghiệm sàng lọc trước khi sinh được đề xuất để tầm soát sớm nguy cơ mắc hội chứng tự kỷ, đặt ra lời khuyên cho thai phụ. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng tự kỷ thường được coi là một hội chứng khó điều trị hoàn toàn.
Ưu điểm của việc cấy tế bào gốc cho trẻ tự ký
Cấy ghép tế bào gốc đã được chứng minh là một phương pháp điều trị tự kỷ an toàn và hiệu quả. Có một số ưu điểm nổi bật của phương pháp này:
- Cải thiện đáng kể các khía cạnh như hành vi, ngôn ngữ và giao tiếp xã hội: Bằng cách làm việc với mức độ thành công cao, liệu pháp tế bào gốc mở ra cơ hội để trẻ tự kỷ có thể hoà nhập vào cộng đồng một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.
- Cải thiện chức năng thần kinh một cách đáng kể: Phương pháp này tập trung vào việc khôi phục các kết nối thần kinh đã suy yếu hoặc mất đi, giúp tạo ra các kết nối mới để cải thiện dẫn truyền thần kinh ở người tự kỷ.
- Tăng cường hệ thống miễn dịch: Liệu pháp này tận dụng khả năng sản xuất các phân tử protein và cytokine chống viêm từ tế bào gốc để cải thiện hệ thống miễn dịch của những người bị tự kỷ.
Kết bài
Chữa bệnh tự kỷ bằng tế bào gốc hứa hẹn mang lại một phương pháp điều trị mới hiệu quả cho chứng tự kỷ. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu để khẳng định hiệu quả và an toàn của liệu pháp này.
Liên kết hữu ích: Viên ngậm ALT hô hấp – vị lý chua đen (viên ngậm tế bào gốc)