Vấn đề chia tài sản chung khi ly hôn là vấn đề khá rắc rồi, ảnh hưởng không nhỏ tới việc giải quyết ly hôn. Luật sư lĩnh vực hôn nhân gia đình hiểu được vấn đề này, chúng tôi dựa trên kinh nghiệm thực hiện lâu năm đưa ra những lời tư vấn chia tài sản khi ly hôn như sau.
Căn cứ Điều 95 Luật Hôn nhân và gia đình 2000 quy định về nguyên tắc chia tài sản khi ly hôn như sau: “Việc chia tài sản khi ly hôn do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết. Tài sản riêng của bên nào thì bên đó sở hữu” .
Thông thường tài sản chung của vợ chồng theo nguyên tắc là sẽ được chia đôi tuy nhiên vẫn xem xét hoàn cảnh của mỗi bên, tình trạng tài sản, công sức đóng góp của mỗi bên và việc tạo lập, duy trì, phát triển tài sản đó. Lao động của vợ và chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập; bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của mỗi bên cũng như bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên hoặc đã thành niên bị tàn tật, mất năng lực hành vi dân sự, không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình. Tài sản chung của vợ, chồng được chia theo giá trị hoặc hiện vật. Nếu bên nào nhận phần tài sản bằng hiện vật có giá trị lớn hơn phần tài sản mình được hưởng thì phải thanh toán cho bên kia phần giá trị chênh lệch…
Trên thực tế vấn đề chia tài sản chung được nói ở bên trên chưa được thực hiện phổ biến. Lí do là có nhiều chị em phụ nữ ở nhà chăm sóc chồng con, làm nông nghiệp nên khi xảy ra ly hôn thì quyền và lợi ích không được đảm bảo. Do đó khi xác định công sức đóng góp của mỗi bên trong việc tạo lập, duy trì, phát triển tài sản chung của vợ chồng thì cần đặc biệt quan tâm tới công sức đóng góp của phụ nữ.
Vấn đề thường phát sinh khi giải quyết ly hôn đó là tranh chấp về quyền sử dụng đất do cha mẹ giao cho vợ chồng sử dụng. Mảnh đất đó có thể là của cha mẹ bên vợ hoặc bên chồng giao cho, nhưng không có giấy tờ gì thể hiện sự cho tặng quyền sử dụng nó. Vợ chồng khi kết hôn xây nhà sinh sống, ổn định lâu dài trên mảnh đất ấy, cha mẹ biết nhưng không phản đối, sau này khi ly hôn cha mẹ lại nói chỉ cho mượn nhưng nếu đất đó tách riêng biệt với đất cha mẹ ở hoặc có ranh giới, khuôn viên rõ ràng thì Tòa xác định quyền sử dụng đất gắn liền nhà là tài sản chung của vợ chồng và chia theo quy định pháp luật. Hướng dẫn này vừa hợp tình vừa hợp lý, bên cạnh đó nó còn có thể hạn chế những trường hợp ly hôn.
Trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình mà ly hôn thì pháp luật cũng có quy định về chia tài sản. Nếu tài sản của vợ chồng trong khối tài sản chung của gia đình không xác định được thì vợ hoặc chồng được chia một phần trong khối tài sản chung của gia đình căn cứ vào công sức đóng góp của vợ chồng. Nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết. Nếu tài sản của vợ chồng trong khối tài sản chung của gia đình xác định được thì phần tài sản của vợ chồng được chia trích ra từ khối tài sản chung.
Trên đây là những tư vấn liên quan tới vấn đề chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn.
Gia Huy